Η σχέση μεταξύ του πλούτου και του ανταγωνισμού σε διάφορα κράτη και η ιδιαιτερότητες της Ασίας, της Ευρώπης, των Η.Π.Α. αλλά και τις Ελβετίας
Αρθρο του Βασ. Βιλιάρδου, Οικονομολόγου της kbanalysis ltd
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Οι πλουσιότερες χώρες του κόσμου το 2009
| Κατάταξη | Χώρα | Ποσότητα χρήματος* | Παγκ. ποσοστό | Κατάταξη** |
| 1 | Ελβετία | 164.000 | 1,5% | |
| 2 | Η.Π.Α. | 101.000 | 39,0% | 1 |
| 3 | Δανία | 96.000 | ||
| 4 | Ολλανδία | 92.000 | ||
| 5 | Ιαπωνία | 92.000 | 14,0% | 2 |
| 6 | Σιγκαπούρη | 66.000 | ||
| 7 | Γερμανία | 57.000 | 5,7% | 3 |
| ./. | Κίνα | 2.500 | 4,1% | 7 |
* Κατά κεφαλήν σε ευρώ
** Η παγκόσμια κατάταξη, ανάλογα με τη συνολική ποσότητα χρήματος που υπάρχει σε κάθε χώρα
Πηγή: MM
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως είναι γνωστό, ως «ποσότητα χρήματος» ενός κράτους, ορίζεται το σύνολο των «μέσων πληρωμής» (χρηματικά αποθέματα), συν τις απαιτήσεις, μείον τις υποχρεώσεις. Στην αρχή της δεκαετίας, η χρηματική περιουσία των πλούσιων χωρών, ήταν 135 φορές μεγαλύτερη, από αυτή των φτωχών κρατών του πλανήτη. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα ο δείκτης αυτός (135) έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά, περιοριζόμενος στο 45. Η Κίνα, αφενός μεν έχει ξεπεράσει τη Γερμανία στις εξαγωγές, κατακτώντας την πρώτη θέση παγκοσμίως, αφετέρου δε, κατέχοντας πλέον το 4,1% της παγκόσμιας χρηματικής περιουσίας, δεν βρίσκεται μακριά από τη Γερμανία (5,7%).
Όσον αφορά τώρα την Ιαπωνία, η οποία μόλις το 2003 κατείχε περισσότερα από τα 75% της ασιατικής τοπικής ποσότητας χρήματος, μέσα σε λίγα μόνο χρόνια έχει περιορισθεί στο 60%. Αντίθετα, η Κίνα έχει αυξήσει ραγδαία το μερίδιο της, διπλασιάζοντας το στο 20% συνολικά. Ο Πίνακας ΙΙ που ακολουθεί είναι αρκετά αποκαλυπτικός:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Μερίδια στην τοπική χρηματική περιουσία, μεταξύ των ετών 2003 και 2009
| Χώρες | Χρηματικό μερίδιο 2003 | Χρηματικό μερίδιο 2009 |
| Ιαπωνία | 75,9% | 60,9% |
| Κίνα | 8,2% | 18,3% |
| Ταιβάν | 6,1% | 6,4% |
| Ν. Κορέα | 4,9% | 6,5% |
| Ινδία | 1,7% | 3,5% |
| Σιγκαπούρη | 1,3% | 1,7% |
| Μαλαισία | 0,9% | 1,4% |
| Ταϊλάνδη | 0,6% | 0,6% |
| Ινδονησία | 0,4% | 6,7% |
Πηγή: MM
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται από το μερίδιο των παραπάνω κρατών, στην τοπική «ποσότητα χρήματος», οι «ανακατατάξεις» στην περιοχή αυτή του πλανήτη είναι τεράστιες - με τις περισσότερες χώρες (εκτός Ταϊλάνδης) να αναπτύσσονται, εις βάρος της Ιαπωνίας. Εν τούτοις πιθανολογείται ότι, η αύξηση στις ποσότητες χρήματος των γειτονικών χωρών του «Ιάπωνα-ασθενή», ο οποίος πάσχει από «χρόνιο» αποπληθωρισμό, θα αποβεί μακροπρόθεσμα προς όφελος του - αφού θα καλυτερεύσουν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης του ΑΕΠ, μέσω της αύξησης των ιαπωνικών εξαγωγών σε αυτές τις χώρες.
Βέβαια, καμία άλλη χώρα δεν έχει τόσο μεγάλες «κατά κεφαλήν» αποταμιεύσεις, όσο η Ιαπωνία - οι πολίτες της οποίας έχουν συνολικές καταθέσεις ύψους 13,2 τρις €. Παρ' όλα αυτά, η Ιαπωνία είναι το δεύτερο πλέον υπερχρεωμένο κράτος του πλανήτη, μετά από τη Ζιμπάμπουε - με δημόσιο χρέος 8,2 τρις € ή περίπου το 200% του ΑΕΠ, το οποίο όμως καλύπτεται κατά 90% από εσωτερικό δανεισμό. Εκτός αυτού, είναι αντιμέτωπη από πολλά χρόνια τώρα με μία διαρκή ύφεση η οποία, σε συνδυασμό με τη «υπεργήρανση» του πληθυσμού της, είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμηθεί.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση της «κατηγορείται» για «συλλογική ανευθυνότητα», επειδή η χώρα έχει τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα. Δηλαδή, όσον αφορά όλα εκείνα τα «προϊόντα», τα οποία δεν εξάγονται, η Ιαπωνία απέχει αιώνες από τα «στάνταρτ» των ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών. Αυτό αφορά κυρίως τους κλάδους της υγείας, των μεταφορών, της ενέργειας και του λιανικού εμπορίου.
Ολοκληρώνοντας, στην Ασία κατοικεί το 45% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ διατηρείται το 25% της συνολικής ποσότητας χρήματος - με αυξητική τάση. Τέλος, η μέση κατά κεφαλή ποσότητα χρήματος στην Κίνα είναι για παράδειγμα 25 φορές χαμηλότερη από αυτήν της Σιγκαπούρης και 10 φορές από την Ν. Κορέα - αν και ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας είναι αρκετά υψηλός (περισσότερα για την ασιατική περιοχή ελευθέρου εμπορίου, την τρίτη ζώνη υπό την «αιγίδα» της Κίνας, στο άρθρο μας «Εκτός ελέγχου»).
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΛΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Απλά και μόνο για να γίνει κατανοητή η σχέση μεταξύ παραγωγής «εθνικού πλούτου» και ανταγωνιστικότητας μίας χώρας, παραθέτουμε τον Πίνακα ΙΙΙ, τον οποίο οφείλουμε να αντιπαραθέσουμε με τον προηγούμενο Πίνακα Ι:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Οι 12 πλέον ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη
| Χώρα | Κατάταξη 2010 | Κατάταξη 2009 |
| Ελβετία* | 1 | 1 |
| Σουηδία | 2 | 4 |
| Σιγκαπούρη | 3 | 3 |
| Η.Π.Α.** | 4 | 2 |
| Γερμανία | 5 | 7 |
| Ιαπωνία | 6 | 8 |
| Φιλανδία | 7 | 6 |
| Ολλανδία | 8 | 10 |
| Δανία | 9 | 5 |
| Καναδάς | 10 | 9 |
| Χονγκ Κονγκ | 11 | 11 |
| Μ. Βρετανία | 12 | 13 |
* Τα βασικότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας είναι ο νεωτερισμός, η ευρύτερη δημιουργικότητα και η έρευνα - καθώς επίσης μία υψηλού επιπέδου επιχειρηματική κουλτούρα. Θεωρείται επί πλέον ως το μοναδικό δημοκρατικό κράτος του πλανήτη, ενώ ελάχιστοι γνωρίζουν «επώνυμα» την κυβέρνηση της, αφού στην Ελβετία λειτουργεί σωστά ο διαχωρισμός των εξουσιών - με τις τοπικές (καντόνια) αναβαθμισμένες και τη δικαστική απόλυτα ανεξάρτητη ** Πτώση λόγω κρίσης εμπιστοσύνης
Σημείωση: Τόσο στις σκανδιναβικές χώρες, όσο στην Ολλανδία και στον Καναδά, τα σημαντικότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα είναι στην εκπαίδευση.
Πηγή: MM
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται από τον Πίνακα ΙΙΙ, οι σημαντικότερες (και παράλληλα υγιείς) προϋποθέσεις παραγωγής πλούτου σε μία χώρα, η οποία διαθέτει ένα ορθολογικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων της, είναι ο νεωτερισμός, η δημιουργικότητα και η έρευνα - ανθρώπινες ικανότητες, οι οποίες «απαιτούν» ένα πραγματικά δημοκρατικό πολίτευμα για την ανάπτυξη τους. Τόσο η σωστή εκπαίδευση, όσο και η υψηλού επιπέδου επιχειρηματική κουλτούρα (επαγγελματική ηθική, έντιμη διοίκηση κλπ), πλαισιώνουν ιδανικά το δρόμο προς την επιτυχία (δυστυχώς, τόσο η εκπαίδευση, όσο και η επιχειρηματικότητα, υποφέρουν τα πάνδεινα στην Ελλάδα - με τη γνώση να θεωρείται περιττή πολυτέλεια και τα χρήματα, ανεξαρτήτως προέλευσης, να αποτελούν το σπουδαιότερο κριτήριο «κοινωνικής καταξίωσης»!).
Αντίθετα, η νεοφιλελεύθερη εκδοχή του άκρατου ανταγωνισμού, χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς και όρια, δεν είναι ικανή να δημιουργήσει μακροπρόθεσμα «τοπικό» πλούτο - πόσο μάλλον δίκαια κατανεμημένο σε όλους τους Πολίτες μίας χώρας (όπως φαίνεται ολοκάθαρα από τη Μ. Βρετανία και τις Η.Π.Α.).
Οι απόψεις του συντάκτη του άρθρου αυτού δεν απηχούν υποχρεωτικά τις θέσεις και τις απόψεις του γραφείου μας ή των συνεργατών μας.